Nuôi tôm công nghiệp là lợi thế của tỉnh, cần phải có cơ chế đặc thù để hỗ trợ nông dân

Việc nuôi tôm đặc biệt là nuôi tôm công nghiệp và nuôi tôm quản canh cải tiến là lợi thế và cũng là thế mạnh của tỉnh Cà Mau, hiện nay toàn tỉnh có 9.049 ha nuôi tôm công nghiệp và 71.238 ha nuôi tôm quảng canh cải tiến. Trong những năm qua, diện tích nuôi tôm công nghiệp trên địa bàn tỉnh không ngừng được mở rộng, tỉnh đã ban hành Chương trình phát triển cụ thể về vùng nuôi tôm công nghiệp trên địa bàn tỉnh, theo đó đến năm 2015 toàn tỉnh có 12.000ha nuôi tôm công nghiệp và đến năm 2020 là 20.000ha; đối với các vùng quy hoạch sẽ được tập trung đầu tư, nâng cấp hệ thống giao thông, thuỷ lợi, điện 3 pha phục vụ sản xuất. Đã qua, việc nuôi tôm công nghiệp và tôm quản canh cải tiến đã tạo thu nhập đáng kể cho người nông dân, giúp nhiều hộ vươn lên khá, giàu; bên cạnh đó việc nuôi tôm cũng góp phần không nhỏ vào việc phát triển kinh tế của tỉnh, năm 2014 kim ngạch xuất khẩu thuỷ sản của tỉnh đạt 1,3 tỷ USD, riêng từ đầu năm đến nay là 386 triệu USD, trong đó, mặt hàng tôm chiếm số lượng lớn.

Tuy nhiên, vào thời điểm cuối năm 2014 – đầu năm 2015, giá tôm, đặc biệt là tôm thẻ chân trắng liên tục “rớt giá”, khiến cho nhiều hộ nông dân phải “lao đao”, ảnh hưởng đến sự tăng trưởng kinh tế của tỉnh, tỷ lệ xuất khẩu giảm 30% so cùng kỳ. Theo báo cáo của Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Cà Mau, từ đầu năm đến đến thời điểm tháng 5 giá tôm sú các loại giảm từ 30-60 ngàn đồng/kg; tôm thẻ chân trắng 100 con/kg giảm từ 20-30 ngàn/kg. Có hai nguyên nhân chính làm tôm giảm giá: thứ nhất, do từ năm 2013-2014 dịch bệnh bùng phát tại một số nước nuôi tôm lớn trên thế giới: Trung Quốc, Ấn Độ, Indonesia, Thái Lan… dẫn đến sản lượng tôm nuôi thế giới giảm làm cho giá tôm tăng mạnh, đến cuối năm 2014 đầu năm 2015 tình hình dịch bệnh tại các nước được khắc phục, sản lượng tôm tăng trở lại dẫn đến giá tôm nguyên liệu giảm mạnh. Thứ hai, do giá đồng đô la tăng giá, kéo theo tiền các nước giảm tỷ giá khoảng 20%, trong khi đó đồng Việt Nam so với đô la vẫn giữ giá nên giá tôm Việt Nam đắt hơn các nước khoảng 20% từ đó sức cạnh tranh kém. Bên cạnh đó, sức mua thị trường EU, Nhật, Hàn… giảm nên tập trung vào thị trường Mỹ dẫn đến cung vượt cầu, các doanh nghiệp phải tranh thủ bán nên giá giảm. Bênh cạnh những nguyên nhân trên, cử tri các địa phương cho biết, trong khi giá tôm giảm thì các loại vật tư nông nghiệp phục vụ cho nuôi tôm công nghiệp và điện liên tục tăng giá, điều này làm cho người nông dân càng thêm “điêu đứng”; nếu người nông dân nuôi đạt năng suất tôm thì chỉ “cầm hoà đến lỗ” chứ chưa nói gì đến khi nuôi gặp thiên tai, rủi ro; từ đó dẫn đến hệ luỵ nhiều nông dân phải treo đầm, chờ tôm tăng giá mới nuôi tiếp, thậm chí có hộ vì thua lỗ đã cầm cố, san bán đất để đi làm thuê, làm mướn, lâm cảnh nợ nần…


Từ đầu năm đến nay kim ngạch xuất khẩu thuỷ sản của tỉnh giảm gần 30% so cùng kỳ

Một cái khó nữa của ngành nuôi tôm công nghiệp Cà Mau là hiện nay do lợi nhuận từ con tôm đem lại rất lớn nên có nhiều hộ bất chấp sự khuyến cáo của ngành chức năng và chính quyền địa phương tự ý đào ao nuôi tôm công nghiệp, đơn cử như huyện Thới Bình không nằm trong vùng quy hoạch nuôi tôm công nghiệp của tỉnh nhưng đến nay toàn huyện đã có khoảng 200ha nuôi tôm công nghiệp, điều này dẫn đến hệ luỵ thiếu điện sản xuất, không đủ nguồn nước, giao thông khó khăn; khó kiểm soát về ô nhiễm môi trường, dịch bệnh… việc nhiều hộ tự phát nuôi tôm cũng là một trong những nguyên nhân làm cho con tôm giảm giá, vì cung vượt cầu.

Theo dự báo của Ngành nông nghiệp trong quý III năm 2015 giá tôm “có thể” sẽ tăng trở lại, tuy nhiên không bằng giá của năm 2013-2014 và điều này còn phụ thuộc rất nhiều vào sản lượng tôm phục hồi của Trung Quốc, Thái Lan và các nước có thế mạnh về tôm khác. Ngoài ra, Ngành cũng khuyến cáo bà con nông dân trong thời gian hiện nay tôm sú cỡ lớn đang có thế mạnh về giá, vì vậy bà con nên tiếp tục nuôi tôm sú và hạn chế thu hoạch cỡ nhỏ; riêng đối với tôm thẻ chân trắng tôm cỡ nhỏ nước ta có lợi thế vì vậy bà con nên nuôi với mật độ cao và thu hoạch tôm cỡ 90-110 con/kg; đối với các ao đã thu hoạch cần cải tạo thật kỹ, tuân thủ lịch thời vụ để thu hoạch tôm vào thời điểm quý III và cuối năm.

Làm thế nào để giá tôm tăng? Làm thế nào để bình ổn giá vật tư nông nghiệp, giá điện? làm thế nào để người nông dân không bị ép giá? Việc kiểm soát và thực hiện quy hoạch vùng nuôi tôm công nghiệp như thế nào? đang là hàng loạt các vấn đề mà người nông dân đặt ra đối với các ngành chức năng trong tỉnh Cà Mau nói riêng và cả nước nói chung. Cử tri cả nước đang mong chờ câu trả lời và các giải pháp hữu hiệu của các cơ quan nhà nước để người nông dân yên tâm lao động, sản xuất và không phải lúc nào cũng thấp thỏm với điệp khúc “được mùa mất giá”.